Rozliczenie szkody. Czym się różni wariant serwisowy od wariantu kosztorysowego?

Według Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych oraz wytycznych Komisji Nadzoru Finansowego, poszkodowany w wypadku lub kolizji ma prawo dokonania napraw w swoim pojeździe na koszt ubezpieczyciela sprawcy. Samochód ma wrócić do stanu sprzed szkody i to właściciel pojazdu poszkodowanego decyduje, jaki wariant likwidacji wybierze.

W przypadku ubezpieczenia autocasco ubezpieczony dokonuje wyboru w momencie zawierania polisy i w trakcie jej trwania nie może dokonać zmian.

Wariant serwisowy (bezgotówkowy), tzw. „warsztat”

To wariant, dzięki któremu auto naprawiane jest bez naszego udziału. W praktyce wstawiamy uszkodzony pojazd do warsztatu (najczęściej należącego do autoryzowanej sieci naprawczej towarzystwa), a rozliczenie szkody następuje pomiędzy zakładem i ubezpieczycielem. Faktury są dostarczane bezpośrednio do zakładu ubezpieczeń.

Nie jest potrącana amortyzacja. Naprawa najczęściej (w zależności od zapisów w OWU) opiera się na:

• normach czasowych producenta pojazdu ujętych w systemach  Audatex lub Eurotax;
• średniej stawce za 1 roboczogodzinę dla warsztatu naprawczego danej marki pojazdu;
• cenach części i materiałów producenta pojazdu ujętych w systemach Audatex lub Eurotax.

Porównanie znajdziecie pod koniec kolejnego akapitu, w którym skupiliśmy się na wariancie kosztorysowym.

Wariant kosztorysowy (gotówkowy), tzw. „na wycenę”

Jako właściciel auta gdy zgłaszasz szkodę, podajesz kwotę oczekiwanego roszczenia. Jeśli uważasz, że 5000 zł wystarczy na doprowadzenie auta do stanu sprzed szkody, występujesz o 5000 zł. Towarzystwa ubezpieczeniowe przy szkodach o niskiej wartości, gdzie kwota nie budzi zastrzeżeń, nawet nie będą wysyłać rzeczoznawcy.

Jeśli jednak przesadzisz z wyceną odszkodowania albo po prostu likwidator szkody się z nim nie zgodzi, towarzystwo ubezpieczeniowe wyśle rzeczoznawcę, aby dokonał oględzin.

Porównaj ubezpieczenia OC i AC

Po oględzinach pojazdu i określeniu szkód przez rzeczoznawcę sporządzany jest kosztorys kosztów za naprawę pojazdu. Odszkodowanie wypłacane jest bezpośrednio ubezpieczonemu, po wcześniejszym zaakceptowaniu przez niego kosztorysu.

Nie jest uwzględniany podatek VAT. Naprawa najczęściej (w zależności od zapisów w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia) opiera się na:

• normach czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta ujętych w systemach  Audatex lub Eurotax;
• stawce za 1 roboczogodzinę ustaloną przez ubezpieczyciela, w oparciu o średnią asymetryczną cen usług na terenie właściwym dla miejsca stałego zameldowania ubezpieczonego (kod pocztowy z dowodu rejestracyjnego);
• wykazie części lub zespołów zakwalifikowanych do wymiany, zawartego w ocenie technicznej uszkodzeń technicznych pojazdu, wg średnich cen części lub tzw. zamienników oraz materiałów zawartych w systemach Audatex lub Eurotax.

W porównaniu widać, że kwestia rozliczenia szkody nie ma kluczowego znaczenia dla firm ubezpieczeniowych. Przyjęło się, że te preferują metodę kosztorysową, ponieważ jest dla nich korzystniejsza, a powyższe wyniki to potwierdzają. Nie oznacza to jednak, że nie można znaleźć korzystnej oferty z rozliczeniem serwisowym – przykładem może być oferta od Link4, która jest wyższa w przypadku wariantu „warsztatowego”. 

Który sposób rozliczenia szkody komunikacyjnej wybrać?

Wariant gotówkowy będzie dla Ciebie korzystny w sytuacji, gdy szkoda nie jest duża, i wiesz, że masz szansę tanio ją naprawić. Wówczas wysokość odszkodowania może pokryć koszty naprawy auta, a nadwyżka zostanie Ci w kieszeni. Gotówkowe rozliczenie szkody to ulubiony sposób likwidacji oszustów i wyłudzaczy, którzy polują na niczego nieświadomych uczestników ruchu drogowego, np. pozorując ustąpienie pierwszeństwa przejazdu, aby następnie w nich wjechać. Gotówka do ręki, auto się wyklepie, wracamy na polowanie.

Wadą wariantu kosztorysowego jest sytuacja, w której odszkodowanie nie wystarcza na wykonanie nawet podstawowych napraw. Wtedy trzeba wystąpić do ubezpieczyciela z odwołaniem od decyzji i żądaniem wyrównania odszkodowania tak, by możliwa była pełna naprawa pojazdu.

Wariant warsztatowy wybierz wtedy, gdy rozmiar szkody jest duży, uderzenie było silne i nie wiesz, co tak naprawdę w aucie jest do naprawy. Wstawiając samochód do warsztatu nie martwisz się o to, czy kwota odszkodowania wystarczy na remont auta.

Coraz więcej osób w ostatnim czasie wybiera wariant warsztatowy, zwłaszcza przy likwidacji szkody z polisy OC sprawcy. Wstawiasz samochód do warsztatu, bierzesz auto zastępcze i potem tylko odbierasz naprawiony samochód. Poszkodowani mają dość walki z ubezpieczalniami, które kwestionowały każde odszkodowanie, gdzie mogły coś ugrać. Poszkodowani przerzucili ciężar walki o uzasadnione koszty na warsztaty.

Największymi wadami wariantu warsztatowego są:

• Potencjalnie długi czas oczekiwania na odbiór auta - jeśli warsztat musi czekać na części zamienne (a obecnie musi czekać dość długo), naprawa też się wydłuży. 
• Spór ubezpieczycieli z warsztatami - towarzystwa ubezpieczeniowe zaczęły kwestionować stawki warsztatów za naprawę poszkodowanych pojazdów, przez co warsztaty tracą pieniądze lub dokonują napraw po kosztach. 
• Problemy z wynajmem auta zastępczego - poszkodowanemu w kolizji przysługuje auto zastępcze z OC sprawcy na czas naprawy. Ubezpieczyciele próbują zaoszczędzić poprzez machinacje przy rozliczaniu kosztów wynajmu.

Metoda kosztorysowa a serwisowa – która będzie korzystniejsza?

Metodę serwisową zazwyczaj preferują właściciele nowszych i droższych samochodów, którzy oczekują fachowej naprawy przy użyciu oryginalnych części. Jest to również wybór dla osób, które wolą uniknąć negocjacji z ubezpieczycielem oraz dla tych, którym zależy na czasie.
Natomiast metoda warsztatowa w ubezpieczeniu autocasco stanowi jedyną opcję dla posiadaczy pojazdów w leasingu, którzy są zobowiązani do jej wykorzystania na podstawie warunków umowy. Dodatkowo – to dla osób ceniących swój czas – ta metoda pozwala na otrzymanie pojazdu zastępczego i szybką naprawę samochodu bez angażowania się w proces negocjacji.

Z kolei wybór kosztorysu jest typowy dla właścicieli starszych pojazdów, którzy stawiają na oszczędność przy drobnych naprawach. Jest to również opcja dla osób, które posiadają umiejętności lub znajomości wśród mechaników, umożliwiające samodzielne lub tanie naprawy. To opcja również dla tych, którzy planują pozbyć się samochodu – gotówka może być korzystnym rozwiązaniem, a samochód może zostać sprzedany jako uszkodzony.

Jak naprawiać szkodę z OC, a jak z AC?

Naprawa szkody z OC sprawcy polega na wyborze przez poszkodowanego metody likwidacji szkody, która może być wykonana poprzez serwis oraz kosztorys i otrzymanie pieniędzy na konto. Nie występują tutaj takie zagadnienia jak „udział własny” czy „franszyza”. W przypadku bezpośredniej likwidacji szkód poszkodowany zgłasza szkodę swojemu ubezpieczycielowi, który wypłaca odszkodowanie i potem występuje o pokrycie kosztów naprawy od ubezpieczyciela sprawcy.

Natomiast w przypadku AC istnieją różne warianty naprawy szkody. Jeśli poszkodowany wybierze metodę kosztorysową, otrzyma pieniądze na konto i będzie mógł sam zorganizować naprawę. Natomiast metoda serwisowa pozwala na wybór serwisu, ale często jest droższa niż kosztorys. 

Niektóre ubezpieczyciela oferują także opcję warsztatu partnerskiego, który jest tańszy od serwisu, ale droższy od kosztorysu i wymaga korzystania z wybranych przez ubezpieczyciela warsztatów. Warto zdecydować się na preferowaną metodę naprawy już przy zakupie polisy AC, aby uniknąć dodatkowych kosztów.

Stefania Stuglik, ekspert ds. ubezpieczeń komunikacyjnych rankomat.pl

Ubezpieczenie GAP a rozliczenie szkody komunikacyjnej

Ubezpieczenie GAP to ubezpieczenie od spadku wartości pojazdu. Jest szczególnie przydatne w ubezpieczeniach nowych aut, których wartość spada najszybciej.

Zwyczajowo przy obliczaniu wartości szkody towarzystwa ubezpieczeniowe opierają wysokość odszkodowania na wartości rynkowej pojazdu w dniu szkody. W sytuacji, gdy pojazd traci 15% swojej wartości w ciągu roku, potencjalne odszkodowanie też spadnie o 15%. Ubezpieczenie GAP polega na wypłacie odszkodowanie do określonej wartości.

Porównaj ubezpieczenia OC i AC

Są cztery główne rodzaje takiej ochrony:

• fakturowy - wyrównanie odszkodowania do wartości auta z faktury zakupu,
• casco - wyrównanie odszkodowania do sumy ubezpieczenia AC, 
• indeksowy - dopłata do odszkodowania w określonej kwocie (np. 15% wartości auta),
• finansowy - wyrównanie odszkodowania do kwoty pozostałej do spłaty w leasingu lub kredycie.

Ubezpieczenie GAP jest szczególnie korzystne dla właścicieli nowych samochodów, których wartość znacząco spada w pierwszych latach eksploatacji. Zapewnia im dodatkową ochronę finansową i pewność, że w przypadku szkody nie poniosą znaczących strat.